Het is zaterdagavond 5 oktober. Het is koud en donker op begraafplaats Daalseweg. Alleen de boomtoppen krijgen wat bleek maanlicht. En fakkels voorzien het hoofdpad en enkele grote grafkelders van bescheiden, maar sfeervol licht.
De grote toegangspoort staat wagenwijd open. Drommen mensen komen door de poort. Minstens honderdvijftig. Ze wandelen de donkere begraafplaats op. Amper vijftig meter het donker in. Het is stil. Er wordt nauwelijks gepraat, wellicht een effect van een aardedonker kerkhof!
Maar dan ineens ….. een spotlight gaat aan en Bert Eggelaar, befaamd rondleider van In Paradisum, staat in de schijnwerper. Extra boeiend klinkt zijn verhaal in de duisternis. Het begint met het ontstaan van deze begraafplaats, ontworpen door stadsarchitect Weve. En het gaat over de beroemde en welbekende personen die hier begraven liggen, maar niet te vergeten ook vele gewone Nijmegenaren. Allemaal bij elkaar zijn het er wel dertigduizend, hetgeen bij de toehoorders een verwonderd en zacht “oooh” ontlokt. Bert legt daarbij uit hoe het zit met inlages: met meerderen in een graf. En vertelt dat aan de achterkant van de begraafplaats een muur stond die de gewijde van de ongewijde grond scheidde. In dat laatste deel kregen bijvoorbeeld onbekenden, zoals drenkelingen uit de Waal, hun laatste rustplek.
Natuurlijk noemt Bert de talrijke slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog die hier zijn begraven. En e betekenis van stichting In Paradisum, die er mede voor gezorgd heeft dat: “Jullie hier vanavond niet staan in een woningenpark of op een AH-parkeerplaats. Veertig jaar geleden zou dat zomaar mogelijk zijn geweest.” Opnieuw klinkt een zacht “oooh”-geluid. Helaas heeft Bert van de Ommetjes-organisatie maar enkele minuten spreektijd gekregen. Die zijn vlug op. De deelnemers trekken weer verder. Het zal ons niet verwonderen als verschillenden onder hen deze bijzondere plek in Nijmegen-Oost nog ’s komen bezoeken – bij daglicht. Nu trekt het nachtelijke Ommetje verder naar andere plekken langs de Daalseweg, want behalve de begraafplaats, valt er aan deze weg nog veel meer cultuur en historie te ontdekken.
Foto’s: Jeroen van Zuylen
Tekst: Wim Desserjer