Naam
Stichting In Paradisum
Fiscaal nummer
8032-20-327
Contactgegevens
Secretariaat:
Alex de Meijer
Zonnebloemstraat 26
6542 NG Nijmegen
t 06 – 48820433
e Stichtinginparadisum@kpnmail.nl
Bestuurssamenstelling
voorzitter: Agnes Lewe
secretaris: Alex de Meijer
penningmeester: Jo Heiligers
Bart Janssen
Willem Reijnders
Peter van Schaijk
Edo Fennema
Beleidsplan
Het stimuleren van behoud, informatie en toegankelijkheid van historische begraafplaatsen in Nijmegen. Inventariseren van de oude Nijmeegse begraafplaatsen en oorlogsgraven en het digitaliseren van de informatie. Speciale betrokkenheid bij begraafplaats Daalseweg, begraafplaats Stenenkruisstraat en kerkhof Dorpsstraat Neerbosch, en vanaf 2025 ook begraafplaats Graafseweg. Speciale aandacht voor de Nijmeegse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en de herdenking van het bombardement op 22 februari 1944.
Beloningsbeleid
Het bestuur van de stichting bestaat uit onbezoldigde vrijwilligers.
Doelstelling
Stichting In Paradisum heeft tot doel de bescherming en het behoud van de cultuurhistorische, kunsthistorische en landschappelijke en maatschappelijke waarden van de begraafplaatsen binnen de gemeente Nijmegen.
Verslag van activiteiten
Inventarisatie van beschreven en onbeschreven graven binnen ons gebied. Speciaal ook van graven uit de Tweede Wereldoorlog. Digitaliseren van deze inventarisaties, via de website voor iedereen bereikbaar. Historisch onderzoek naar de begraafplaatsen.
Uitgeven van een bulletin, gemiddeld driemaal per jaar, en relevante publicaties in de media. Beheren en onderhouden van informatie op een eigen website.
Jaarlijkse organisatie op begraafplaats Daalseweg van een herdenking van het bombardement op 22 februari 1944. Geven van rondleidingen en deelname aan de Open Monumentendagen.
Verrichten van kleinschalig, aanvullend onderhoud van groen en graven op de begraafplaatsen Daalseweg en Stenenkruisstraat. Initiëren van het herstel van monumenten, en het zoeken van sponsors hiervoor.
Geven van informatie aan nabestaanden en soms het behartigen van hun belangen. Overleggen met gemeente Nijmegen, Stichting Begraafplaatsen Nijmegen en andere instanties over o.a. (financiering van) instandhouding en beheer.
Het bestuur komt zes keer per jaar bijeen.
Jaarverslagen
2023: In 2023 is door de gemeente Nijmegen een opdracht gegeven aan Bureau Funeralia voor het inventariseren van de waarden van begraafplaats Daalseweg en voor het, in nauw overleg met betrokken partijen, opstellen van een instandhoudingsplan. In Paradisum heeft hiervoor o.a. zijn visie over de toekomst van de begraafplaats ingediend. Op basis van regelmatig overleg met de gemeente, de SBN, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) en drie vrijwilligers van In Paradisum heeft Bureau Funeralia toegewerkt naar de eerste tussenproducten. Wordt vervolgd in 2024.
Drie vrijwilligers van In Paradisum hebben in 2023 verder gewerkt aan het opschonen van de database van begravingen en het uitzoeken van (de oorzaken van) de verschillen tussen verschillende registraties en schattingen.
Op initiatief van In Paradisum zijn als pilot enkele QR-codes aangebracht op begraafplaats Daalseweg. Ook op ons initiatief is een nieuw dak geplaatst op het herdenkingskapelletje voor slachtoffers van het bombardement van 22 februari 1944. Het is gefinancierd met enige crowdfunding en door gunstige afspraken met degenen die het werk uitvoerden. In Paradisum ontving enkele speciale dankwoorden bij de opening van een Poëziekastje op 1 oktober.
Op 22 februari werd weer de jaarlijkse herdenkingsactiviteit georganiseerd op de Daalseweg. De vaste rondleidingen op de begraafplaatsen Daalseweg en Stenenkruisstraat werden uitgebreid met een openstelling van begraafplaats Stenenkruisstraat. Op de twee Open Monumentendagen gaven we acte de présence, één van die dagen ook op het kerkhofje in Neerbosch.
Het onderhoudswerk met vrijwilligers op de begraafplaatsen Daalseweg en Stenenkruisstraat vond weer plaats op de NLdoet-dag en op enkele andere dagen. Medio 2023 is een bestuurslid toegevoegd voor de coördinatie, voor de Stenenkruisstraat is begonnen met werving voor een nieuwe vrijwilligersgroep.
Het Bulletin verscheen drie keer, met als altijd artikelen over de activiteiten van In Paradisum en verder o.a. interessante achtergrondartikelen bij bepaalde graven.
2022: Het jaar 2022 kende een hoogtepunt met de publicatie van ons boek ‘Begraafplaats Daalseweg’. Fraai vormgegeven, 267 pagina’s A4-formaat, boeiende teksten, veel illustraties en foto’s. Het resultaat van enkele jaren noeste arbeid van ons lid Wim Desserjer, en de hulp van vele anderen. De uitgave was mede mogelijk met voorfinanciering door 121 ‘Vrienden van Daalseweg’ en 5 bedrijven, die samen € 5390,- opbrachten. Dat betekent veel donaties bovenop de uiteindelijke verkoopprijs. Het boek is gedrukt in een oplage van 500, waarvan er in 2022 ongeveer 450 zijn verkocht of geschonken aan relaties. Het boek werd in verschillende media positief besproken. In Paradisum organiseerde op 24 juni de boekpresentatie voor Vrienden en relaties in de Lutherse Kerk. Op 1 juli hielden we hier een openbare lezing. Speciaal voor de Vrienden waren er op 25 september drie excursies op de begraafplaats.
Het Bulletin verscheen drie keer, met als altijd artikelen over de activiteiten van In Paradisum en verder o.a. interessante achtergrondartikelen bij bepaalde graven.
Drie vrijwilligers hebben in 2022 verder gewerkt aan het opschonen van de database van begravingen en het uitzoeken van (de oorzaken van) de verschillen tussen verschillende registraties en schattingen. Geconcludeerd is dat het aantal begravingen niet exact bepaald kan worden.
Twee vrijwilligers van In Paradisum bekommeren zich speciaal over de (afgesloten) begraafplaats Stenenkruisstraat. Het overleg tussen hen en de wijkbeheerder verliep goed.
Eind 2022 is ons overleg geïntensiveerd met de gemeente en de SBN over de toekomst van begraafplaats Daalseweg. Enkele bestuursleden liepen mee met een schouw door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) en de gemeente. O.a. aan de hand van rapporten van de Monumentenwacht en de RCE zal een plan worden opgesteld voor het behoud en onderhoud van de grafmonumenten, de muren en de monumentale bomen(structuur). Het bestuur van In Paradisum zal nauw bij dit proces betrokken blijven.
Na corona konden we dit jaar weer de vaste rondleidingen op de begraafplaatsen Daalseweg en Stenenkruisstraat organiseren. Ook op de twee Open Monumentendagen gaven we acte de presence, één van die dagen ook op het kerkhofje in Neerbosch.
Op 19 november ontvingen we 15 leden van Stichting Oude Kerkhof uit Roermond. Na een lezing door Wim Desserjer werden ze rondgeleid over begraafplaats Daalseweg. Mogelijk resulteert het in een samenwerking, of uitwisseling, voor het educatief (scholen)programma waar we aan werken.
Op 28 oktober kregen vier vrijwilligers van In Paradisum een rondleiding op de Daalseweg, als start voor het traject waarin zij zelf de komende jaren ook rondleidingen zullen verzorgen. Het rondleidingen-aanbod gaan we dan verbreden.
Op 20 februari organiseerde een van onze leden mee aan een herdenkingsavond voor alle oorlogsdoden in de Lutherse Kerk; heel mooi, maar door stormachtig weer waren er niet veel mensen. Bij de herdenking op begraafplaats Daalseweg van het bombardement, op een koude 22 februari, waren er 20 aanwezigen (buiten ons). Warme soep, koffie en muziek in de Lutherse Kerk bevielen goed.
n april richtten we op verzoek van Stichting KUS een hoekje in van de tentoonstelling ‘Vrede, Vrijheid en een Onsje Geluk’ in Passage Molenpoort, die vanwege de oorlog in Oekraïne werd verlengd tot in juni.
Op 24 september zijn op ons initiatief – door corona kon het niet eerder – een tiental houten kruizen geplaatst van slachtoffers van het bombardement op 22 februari 1944 waarvan geen grafmonument meer aanwezig was. Voor het vervaardigen van de kruisen hadden we (wederom) de hulp ingeroepen van de Hobbywerkplaats Oost. Bijzonder was dat, naast burgemeester Bruls, een delegatie oud-militairen aanwezig was. Het contact met hen was bij toeval tot stand gekomen via de manager van de naastgelegen AH-supermarkt, wiens broer als veteraan vaak deelneemt aan de Sunset March.
De rol van van de oud-militairen – die o.a. in Libanon en voormalig Joegoslavië dienden – was een bijzondere. Op gepaste wijze plaatsten ze de kruisen en steeds klonk er dan een eresaluut met een stiltepauze, waarna bij de kruisen een bloemetje met een kaars werd geplaatst. Verder werd bij elk kruis een voorleesmoment gekozen uit het boek “De pijn die blijft” (2005) van In Paradisum-lid Bart Janssen.
Als altijd kwamen er ook in 2022 diverse verzoeken bij ons binnen om hulp bij het vinden van een graf, veelal door nabestaanden of familie. Bijzonder was de ontdekking dat een in 1942 op 8-jarige leeftijd in Nijmegen aan difterie overleden Joodse jongen (Albert de Raaij) is begraven op de R.K. Begraafplaats Daalseweg. Daarvoor moest zijn Joodse identiteit uiteraard worden verborgen. We ontdekten dit n.a.v. een vraag van zijn broer Ivan, die Alberts – nog bestaande – graf zocht.
De eerste keer dat we weer aan de slag gingen met onderhoud was de NLdoet-dag op 12 maart. Het was perfect weer. Op de Daalseweg leverde de Rotary vrijwilligers, er is daarom niet verder actief geworven. Wel vonden enkele vrijwilligers van vorige jaren zelf de weg. Er is hard gewerkt, o.a. is klimop van de muur verwijderd en enkele grafmonumenten zijn vrijgemaakt. Ook op de Stenenkruisstraat is goed gewerkt. Later in het jaar zijn er nog enkele onderhoudsdagen geweest. Duidelijk werd daarbij dat voor komende jaren meer coördinatie nodig is, met vaste dagen en een vaste groep vrijwilligers die goed weten wat ze wel en niet mogen doen. De SBN dringt daarbij ook aan op goed overleg.
In de zomer zijn door ons een aantal bronzen letters teruggeplaatst
Het bestuur nam op 31 januari afscheid van Roos Biemans als secretaris. Haar werkzaamheden werden overgenomen door Alex de Meijer. Op 5 september werd Agnes Lewe geïnstalleerd als voorzitter. Zij volgt Pepijn Oomen op, die wegens drukke werkzaamheden elders deze functie neer moest leggen. Roos en Pepijn blijven wel betrokken bij In Paradisum.
2021: Op 22 februari werden voor het eerst in decennia geen herdenkingsactiviteiten gehouden op de Daalseweg. Ook de rondleidingen die doorgaans in de zomermaanden gegeven worden, vonden door het Coronavirus geen doorgang. Tijdens de Open Monumentendagen van september 2021 was dit voor het eerst weer mogelijk en ze waren een groot succes. We konden hierbij een nieuwe rondleider verwelkomen, Maaike.
Op de begraafplaats Daalseweg raakte het kruisbeeld in het midden van de begraafplaats ernstig beschadigd bij onderhoudswerkzaamheden. Gelukkig heeft de Stichting Begraafplaatsen Nijmegen (SBN) niet stil gezeten en werd het herstel gestart in 2021. Daarmee werd het middelpunt van de begraafplaats weer in zijn oude luisterrijke staat hersteld. Aan de randen van de begraafplaats bleef nog veel te wensen over, met de muur die op sommige plekken op afbrokkelen staat. Onze stichting heeft hierover veelvuldig contact gehad met de SBN en met de gemeente Nijmegen.
Voor Wim Desserjer stond 2021 in het teken van de afronding van de publicatie over de Daalseweg, die in de lente van 2022 het licht zou zien. In het najaar van 2021 droeg onze secretaris, Roos Biemans, het secretariaat over. Jeroen van Zuylen nam enkele van haar taken tijdelijk over.
2020:
Het jaar 2020 begon positief, met een inspirerende herdenking van het Bombardement in de Lutherse Kerk, bij de Schommel en op begraafplaats Daalseweg en daarna de onthulling door wethouder Vergunst van een door ons bestuur geïnitieerd en ontworpen nieuw informatiebord. Daarna viel – zoals in de rest van de wereld – de productie van onze stichting stil. De rondleidingen die we jaarlijks geven op de begraafplaatsen gingen niet door en ook andere activiteiten waaraan In Paradisum meedoet, zoals NL Doet en de Open Monumentendagen, vonden geen doorgang.
Tegelijkertijd toonden onze actieve leden zich bijzonder veerkrachtig. Artikelen werden geschreven en er is ook grote voortgang geboekt door Wim Desserjer voor een nieuwe grotere publicatie over Begraafplaats Daalseweg. Ook het werk aan de grote database van graven op onze website ging onverdroten voort. Helaas moesten wij onverwachts afscheid nemen van een belangrijke drijvende kracht hierachter, Wim Kruidhof.
Financiële verantwoording
Inkomsten bestaan uit jaarlijkse bijdragen van begunstigers. Verder ontvangen wij incidenteel donaties en schenkingen.
2023: Inkomsten bedroegen € 4.396,- waaronder € 2.712,50 aan reguliere donaties en specifieke schenkingen voor herstel van het dakje van het grafmonument op begraafplaats Daalseweg voor de zusters en kinderen die zijn omgekomen tijdens het bombardement op Nijmegen in februari 1944.
Uitgaven bedroegen € 2.426,-, waaronder € 290,- voor de herdenking van de slachtoffers van het bombardement op Nijmegen en € 600,- voor het herstel van hiervoor genoemd grafmonument (de overige uitgaven van dit herstel zijn in januari 2024 gedaan).
De Algemene Reserve bedroeg per 31 december 2023 € 13.467,16.
2022: Inkomsten bedroegen € 10.237, waaronder € 1.315 aan donaties, € 3.910 van Vrienden van Daalseweg en € 4.982 opbrengst uit verkoop boek Begraafplaats Daalseweg.
Uitgaven bedroegen € 14.717, waaronder € 400 voor de herdenking van het bombardement op Nijmegen 22-02-1944 en € 13.220 voor het boek Begraafplaats Daalseweg.
De Algemene Reserve van de stichting bedroeg op 31 december 2022 € 11.496,76
2021: Inkomsten bedroegen € 3.179,10, waaronder € 1.387,50 aan donaties en € 1.560 van Vrienden van Daalseweg.
Uitgaven bedroegen € 1.515,25, waaronder € 50 voor de herdenking van het bombardement op Nijmegen 22-02-1944, € 475,80 voor de website en online database, € 142,09 voor de eerste kosten van de publicatie over Begraafplaats Daalseweg en € 250,53 voor NL Doet.
De Algemene reserve van de Stichting bedroeg op 31 december 2021 € 13.739,39 en de Voorziening voor de publicatie Daalseweg was op die datum € 1.417,91.
2020: Inkomsten bedroegen € 1.245, waaronder € 245 aan donaties en € 1.000 subsidie van de gemeente voor de herinnerings- en herdenkingsvitrine voor oorlogsslachtoffers die aan de Daalseweg begraven zijn.
Uitgaven bedroegen € 4.023, waaronder € 325 voor de herdenking van het bombardement op Nijmegen, € 823 voor de website en online database (in verband met het updaten van die database) en € 2.253 voor de herinnerings- en herdenkingsvitrine op begraafplaats Daalseweg. Ook hebben we samen met de Lutherse kerk aan de Prins Hendrikstraat een beamer aangeschaft voor het geven van presentaties, onze bijdrage hieraan was € 350.
De Algemene Reserve van de Stichting bedroeg op 31 december 2020 € 13.467.
2019: Inkomsten bedroegen € 2.858, waaronder € 957 aan donaties, € 445 subsidie van NL Doet en bijdragen van de gemeente in de kosten van onze herdenkingsactiviteiten op 22 februari (€ 350) en een (begin 2020 te realiseren) herinnerings- en herdenkingsvitrine voor oorlogsslachtoffers die aan de Daalseweg begraven zijn (€ 1.000).
Uitgaven bedroegen € 2.700, waaronder € 420 voor de herdenking van het bombardement op Nijmegen, € 500 voor een symposium t.g.v. het 25-jarig bestaan van de stichting en € 120 voor het plaatsen van een aantal nieuwe houten kruizen op de graven van oorlogsslachtoffers op begraafplaats Daalseweg.
IBAN
NL 86ABNA0475424336
Juni 2024.