3. Zoudenbach

Zoudenbalch in Neerbosch omstreeks 1660

Aan de westkant van Nijmegen, aan de uiterste rand van de wijk Neerbosch-Oost, ligt in een vergeten hoek de Dorpsstraat. Die naam is een overblijfsel uit de tijd dat Neerbosch nog een echt dorp was. Aan die Dorpsstraat ligt het “witte kerkje”, daterend uit omstreeks 1500. Rechts naast de kerk liggen enkele grafstenen van vóór 1890. Die zijn al eens geïnventariseerd en op het ogenblik wordt er aan gewerkt om ze beter zichtbaar te maken.
Ook binnen de kerk hebben vroeger in de vloer grafstenen gelegen. In de loop van de jaren zijn die geruimd, op één uitzondering na. In het “priesterkoor” van de kerk ligt een grafsteen met het opschrift:
Den Hooch Edel
Gebooren Cornelis
Zoudenbalch Sterf
Den 16 Iuni Ao 1664
Boven dit grafschrift staat in groot formaat het wapen van de familie Zoudenbalch afgebeeld. Het Centraal Bureau voor Genealogie geeft hiervan de volgende heraldische beschrijving:
Wapen: gedwarsbalkt van acht stukken van goud en rood.
De rode stukken beladen met tien zilveren rozen (4 – 3 – 2 – 1).
Het wapen op de zerk is in overeenstemming met deze beschrijving. Met één uitzondering: boven het wapen op de zerk staat een kroon. Of die een bijzondere betekenis heeft, is ons niet bekend.

De familie Zoudenbalch heeft in de jaren 1230 tot ongeveer 1600 een belangrijke rol gespeeld in de stad Utrecht. Van daaruit heeft de familie zich ruim verspreid over de omgeving van de stad. Een goed overzicht is te vinden in de publicatie: “Zoudenbalch, een Utrechtse familie”, door J.W. van Maren. Deze publicatie is op Internet beschikbaar.
Daarin komt een schema voor, waarvan we een gedeelte overnemen en aanvullen. De daarbij gebruikte Romeinse cijfers komen in diverse publicaties voor. We nemen ze dus maar over.

3.1

In het schema komt een Cornelis voor, maar in de publicatie van van Maren komt hij verder niet ter sprake. We moeten dus zelf gaan zoeken of de Cornelis uit het schema dezelfde persoon is als de Cornelis op de grafsteen. Op het Regionaal Archief Nijmegen en op Internet ( o.a. de website van het Utrechts Archief) vonden we heel wat bijzonderheden. Dat alles leidde tot het volgende overzicht.

Overzicht

3.2In het voorgaande overzicht zit nog wel een probleem. Dat Cornelis (4.3) een zoon is van Steven (3.2) en dus een broer van Maria Catharina (4.2), hebben we alleen vermeld gevonden bij J.W. van Maren. We kijken daarom eens naar het volgende schema. De getrokken lijnen daarin geven de vaststaande familierelaties aan. De stippellijnen verbinden gelijke voornamen met elkaar.

3.3

Als Maria Cath. (4.2) en Cornelis (4.3) zus en broer zijn, dan betekenen de stippellijnen het volgende.
Cornelis (4.3) is genoemd naar zijn grootvader van moederskant;
Steven (5.1) is genoemd naar zijn grootvader van vaderskant;
Gertruydt (5.2) is genoemd naar haar grootmoeder van vaderskant.
Dat kinderen genoemd worden naar hun grootouders is een bekend verschijnsel. De hier genoemde naamgevingen zijn dus geen toeval. Het lijkt ons voldoende bewijs dat Cornelis (4.3) een zoon is van Steven (3.2) en dus een broer van Maria Catharina (4.2).

Er is nog een tweede probleem, samenhangend met de betrouwbaarheid van Internet.
Maria Catharina Soudenbalch is gehuwd met een van Welderen. Dat is een familie die in veel genealogieën op Internet voorkomt. En daarmee ook Maria Catharina. Als haar geboorteplaats wordt steeds Tiel genoemd en als haar geboortejaar meestal 1638. Maar ook 1635, rond 1638 en rond 1635 worden genoemd. In de doopregisters van Tiel hebben wij haar naam niet gevonden. Het geboortejaar van Maria Catharina lijkt dus vooralsnog onzeker.

Op het archief in Den Bosch vonden we de volgende gereformeerde trouw-inschrijving in Oss:
Na wettelijke ondertrouw
en onverhinderde proclamatie in Nederbosch
inden Schependom van Nimmegen sijn alhier
ingezegend
Cornelis Soudenbalgh
Clara Ermgard van Hardenberg
opden 11 Aprilis 1660

In een Trouwboek van Nijmegen, dus niet van Neerbosch, vonden we:
den 18 Martij (1660)
Jr. Cornelis Soutebalch
ruiter oder de Grave van Styrum
ende Clara Ermgart Hardenburgh toe Neerbosch
Lit. v. Joh. Cornelij

Tot slot nog een derde kwestie. Van Neerbosch is er over de jaren 1622-1670 een gereformeerd doopboek; archiefnummer 1267a. De dopen van de twee kinderen van Cornelis in 1661 en 1663 staan daarin vermeld. Maar dit boek is een getypte kopie. Het origineel is op het archief in Nijmegen niet meer aanwezig. Maar die twee dopen bleken wèl in de oorspronkelijke vorm op Internet te staan. Na enig zoeken vonden we ze op de website van de Mormonen. Dus daar zijn ze te downloaden. Het resultaat staat hieronder. Ter wille van de duidelijkheid zijn de letters met een zwart pennetje wat aangezet

3.4

Paul Eijkhout
Peter van Schaijk Nijmegen, maart 2015.