9. Nieuws en wetenswaardigheden

Augustus 2019:  25 jarig bestaan Stichting In Paradisum

Stichting In Paradisum heeft in 2019 haar 25 jarig jubileum gevierd. Zij was in 1994 voortgekomen uit het samengaan van de werkgroep ‘t (Te) Behouden Kerkhof en de stichting ‘Behartiging van Belangen van Nabestaanden van overledenen ter aarde besteld op de begraafplaats voor Rooms-Katholieken in Nijmegen’. Beide groeperingen, vanaf 1994 dus onder één naam, hebben zich jarenlang ingezet om begraafplaats ‘Daalseweg’ in haar oorspronkelijke vorm te behouden. Dat is gelukt en inmiddels bestaat er goede samenwerking tussen In Paradisum en de stichting Begraafplaatsen Nijmegen, de eigenaar van ‘Daalseweg’. Ook met de gemeente Nijmegen zijn goede afspraken gemaakt. Immers monumentale begraafplaatsen verdienen serieuze aandacht. Zo behartigt In Paradisum thans ook de historische belangen van de begraafplaatsen ‘Dorpsstraat’ en ‘Stenenkruisstraat’.

Het 25 jarig bestaan werd gevierd met een symposium op 11 oktober 2019 in de Lutherse kerk in Nijmegen. Centraal in het symposium stond de functie die monumentale begraafplaatsen in onze maatschappij kan vervullen. Het gaat al lang niet meer alleen om de functie van gedenken, maar ook het belang in (kunst)historisch opzicht is waardevol. Bovendien functioneert een begraafplaats als ‘Daalseweg’  welhaast in toenemende mate als plaats met een bijzondere landschappelijke betekenis, als groene oases in volgebouwde stadswijken. Uiteraard geldt dit voor meer begraafplaatsen.

Het symposium werd geopend door de Nijmeegse burgemeester Hubert Bruls die het belang van het behouden van begraafplaatsen als ‘Daalseweg’ onderstreepte en een gemeentelijke beleidsnota over religieus inclusief funerair erfgoed aankondigde. Onder de titel ‘Van protest naar samenwerking’ vertelde In Paradisum-voorzitter Pepijn Oomen over de verandering van actiegroep naar samenwerkingspartner voor het behoud van monumentale begraafplaatsen in Nijmegen. De voorzitter van de Terebinth (landelijke organisatie voor funerair erfgoed), Bert Lever, wees op het belang van beleidsontwikkeling voor het behoud van funerair erfgoed. En in een boeiend betoog schetste Franc Korsten, stichting Begraafplaatsen Nijmegen, wat er zoal komt kijken bij het funerair managen van een begraafplaats. Tenslotte maakte Willem Reijnders, bestuurslid In Paradisum, de toehoorders duidelijk welke uiteenlopende functies een monumentale begraafplaats zoal kan vervullen. Met een geanimeerde discussie, een hapje en een drankje werd het symposium afgesloten. Het was een mooie en goede verjaardag van In Paradisum.

22 Februari 2020: Namenmonument oorlogsslachtoffers.

Op 22 februari 2020, 76 jaar na het verwoestende bombardement op Nijmegen, heeft de wethouder Noël Vergunst op de begraafplaats Daalseweg een namenmonument onthuld. Op dit nieuwe monument staan, in alfabetische volgorde, de namen van alle oorlogsslachtoffers met geboorte- en sterftedatum die hier zijn begraven. Ook de graflocatie wordt hierop aangegeven met de vermelding of het grafmonument nog aanwezig of geruimd is.

In het kader hiervan is op initiatief van onze stichting een actie gestart om houten kruizen te plaatsen op naamloze graven van oorlogsslachtoffers. Een vrijwilligersclub uit Nijmegen-Oost maakt deze kruizen en inmiddels zijn er drie geplaatst.

Half april 2020: Ernstige schade kruisbeeld.

Half april 2020 is bij snoeiwerkzaamheden op de begraafplaats Daalseweg het centraal gelegen kruisbeeld ernstig beschadigd. Bij een zwenkmoment van de hoogwerker werd het kruisbeeld geraakt en werd de gietijzeren aanhechtingsbalk, waarop het Christusbeeld was bevestigd, doormidden gebroken.

Dit kruis stond op het oude stadskerkhof en bij de opheffing in 1925 overgebracht naar de Daalseweg, een ijzeren kruis met een wit beschilderd gietijzeren corpus uit de tweede helft van de 19de eeuw, dat in 1950 op een sokkel met bloembak van gebroken wit geglazuurde baksteen werd geplaatst.

Een plaatsbepalend beeld met een religieuze uitstraling, toentertijd passend bij een Rooms Katholieke begraafplaats.

DE SBN heeft direct maatregelen getroffen om het vernielde kruisbeeld een veilige plek te bieden en wij blijven alert en hopen op een snelle terugplaatsing van een goed hersteld  kruisbeeld.

Zomer 2020: Appartementen van Beethovenstraat.

In de zomer van 2020 is gestart met de bouw van 42 energiezuinige tweekamerappartementen aan de van Beethovenstraat. Dit complex grenst aan de begraafplaats Daalseweg en verrijst op de plek waar voorheen de schoenfabriek Wellen en Co. was gevestigd. Opdrachtgever is de vastgoedhandelaar Ton Hendriks, ontwerp is gemaakt door Flow Architecten uit Nijmegen en het Nijmeegse aannemingsbedrijf van Schaik tekent voor de realisatie.

Om de woningen te ontsluiten, wordt het pad aan de van Beethovenstraat en achter de begraafplaats richting Groesbeeksedwarsweg loopt, ingericht als volwaardige straat.

Wooncomplex en begraafplaats stralen een open visie uit, zo lijkt het. Reacties van de nieuwe bewoners zullen zeker meegewogen moeten worden bij een eventuele verdere invulling van hun terrein en hun eigen woongenot.