Alle lezers en donateurs een gelukkig nieuwjaar gewenst! Bestuur en vrijwilligers van In Paradisum zullen ook in 2024 ervoor zorgen dat onze monumentale begraafplaatsen de aandacht krijgen die zij verdienen, met grote en kleine publicaties, rondleidingen, klein onderhoud, lezingen en herdenkingen.
In dit Bulletin leest u dat de restauratie van het herinneringskapelletje voor de omgekomen kinderen en zusters van de Montessorischool is afgerond. Dit met dank aan financiële en praktische steun van velen. Wim Desserjer heeft de geschiedenis van dit bijzonder grafmonument opgeschreven.
In 2024 is het 80 jaar geleden dat de kinderen en met hen vele Nijmegenaren overleden door het bombardement van 22 februari 1944. Zoals elk jaar zullen wij ook dit jaar op begraafplaats Daalseweg de slachtoffers herdenken die daar begraven zijn. De gemeente organiseert een herdenking bij het monument De Schommel. Over deze en andere evenementen rondom de herdenking vindt u t.z.t. meer informatie in de lokale kranten, op onze website en de website van de gemeente Nijmegen. Helaas zult u geen persoonlijke uitnodiging meer ontvangen. De privacywetgeving is voor de gemeente Nijmegen aanleiding om de verzending van uitnodigingen per briefpost stop te zetten.
Ook in dit Bulletin weer een gedicht, deze keer van de hand van Gerard Kessels. Poëzie-liefhebbers kunnen overigens sinds de plechtige opening op 1 oktober 2023 elke dag terecht op begraafplaats Daalseweg. Bij een Poëziekastje kunnen zij gedichten beluisteren.
Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog vluchtten in oktober 1914 bijna één miljoen Belgen naar Nederland. In Nijmegen werden zo’n duizend mensen opgevangen waarvan de meesten in de infanteriekazerne aan de Groesbeekseweg. In deze beginperiode zijn er in Nijmegen 26 zeer jonge Belgische kinderen overleden waarvan 25 begraven zijn op de begraafplaats Daalseweg. Peter van Schaijk heeft hierover een artikel geschreven met een oproep voor een namenmonument.
Een triest verhaal is dat over Jan Jurgens. Deze telg uit het Osse fabrikantengeslacht was een zeer vermogend man met een prachtige maatschappelijke carrière. Maar deze eindigt na beschuldiging van bankfraude in 1925 in de gevangenis. Jan Jurgens overlijdt voordat hij in beroep kan gaan tegen zijn veroordeling. Ook hij ligt begraven op de Daalseweg.
Afgelopen najaar waren er drie bijeenkomsten met de eigenaar van de begraafplaats, vertegenwoordigers van de gemeente, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en Stichting In Paradisum. Doel ervan was input te leveren voor een op te stellen instandhoudingsplan voor begraafplaats Daalseweg. Het waren vruchtbare bijeenkomsten waar verschillende mogelijkheden tegen elkaar zijn afgewogen, bijvoorbeeld: restauratie van grafmonumenten of consolidatie, paden laten vergrassen of begaanbaar houden, wel of geen tweede ingang, eenvoudig herstel of restauratie van toegangspoort, hek en muur? Nog niet alle knopen zijn doorgehakt. Een gemeenschappelijke visie voor de begraafplaats is als volgt omschreven: een open en “levende” begraafplaats die behouden en in gebruik blijft; waar de (katholieke) karakteristiek herkenbaar blijft, met behoud van monumentaal groen en waar de (oorlogs)geschiedenis zichtbaar beleefd wordt. Ook werd de overweging meegegeven dat een eenmalige investering op korte termijn betekent dat over ± 20 jaar weer dezelfde precaire situatie als nu zal ontstaan, zeker wat betreft het groenonderhoud. Bureau Funeralia (René ten Dam) zal een en ander nader uitwerken tot een plan dat vervolgens aan de wethouders gepresenteerd zal worden. De middelen vinden om het plan uit te voeren, zal de nodige creativiteit en vooral politieke wil vragen. Wij houden u op de hoogte.
De beste wensen voor 2024!
Agnes Lewe, voorzitter